آبسه دندان: همه چیز درباره آبسه های دهان و دندان و درمان آنها

این مقاله حاوی اطلاعات کاملا ساده و بسیار کاربردی درباره آبسه دندان' href='/last-search/?q=دندان'>دندان، علل، علائم و نحوه درمان آن است. اگر به تازگی دچار آبسه شده اید و به روش های درمان این ضایعه دهان هستید حتما این مقاله را بخوانید. اگر سوالی داشتید در انتها آن را مطرح کنید تا در اولین فرصت به آن پاسخ داده شود.

آبسه چیست؟

آبسه ساختاری کیسه مانند از چرک است که می تواند در اطراف دندان ها ، در لثه ها یا استخوانی که دندان ها را در جای خود نگاه داشته، تشکیل شود. این ضایعه که ناشی از عفونت باکتریایی است یک بیماری رایج دندانپزشکی به شمار می رود. ما در کل 3 مدل آبسه داریم که در ادامه با هر کدام بیشتر آشنا خواهید شد.

علائم آبسه دندان چست؟

• درد دندان و لثه
• حسابست به مصرف برخی مواد غذایی مخصوصا زمانی که خیلی سرد و یا خیلی گرم باشند
• بد طعم شدن دهان
• تب
• بیحالی و احساس ناخوشایند
• دشواری در بلع
• مشکل در به خواب رفتن

انواع آبسه دندان کدامند؟

به طور کلی ما سه نوع آبسه دهان و دندان داریم که عبارتند از:

1. آبسه لثه: در این مورد آبسه فقط در خود بافت لثه است و روی دندان یا رباط پریودنتال تاثیری ندارد.
2. آبسه پریودنتال: این آبسه دقیقا مابین دندان و لثه ایجاد میشود و بین دندان با لثه یک کیسه پریودنتال چرکی ایجاد میشود.
3. آبسه پریاپیکال: این نوع هم در بافت نرم دندان و استخوان زیر آن ایجاد میشود.

علل ایجاد آبسه چیست؟ چه چیزی باعث شکل گیری آن ها می شود؟

اغلب موارد آبسه دندان مستقیما نتیجه عفونت دندان و لثه است. در این عفونت ها هم، همیشه پای باکتری ها در میان است. باکتری ها اگر خودشان  خرابکاری نکنند پلاک و تارتاری که مسئولیت ساختشان بر عهده باکتری است، می توانند باعث شکل گیری عفونت و آبسه و یا حتی کیست دندان شوند.

آبسه پری اپیکال چطور ایجاد می شود؟

روند تشکیل آبسه های پری اپیکال بسیار جالب است. در ابتدا به هر علتی دندان دچار پوسیدگی می شود. این پوسیدگی نیز در پیدایش حفرات ریز و درشت سطح دندان نقش دارند. زمانی که پوسیدگی بیشتر می شود حفرات نیز بیشتر و عمیق می شوند. پوسیدگی ابتدا مینای دندان را از بین می برد، سپس به لایه زیرین آن یعنی دنتین دست درازی کرده و اگر درمان نشود لایه نرم دندان یعنی پالپ را ملتهب و عفونی می کند.

به این وضعیت پالپیت یا پالپیتیس گفته می شود. پالپیت می تواند گسترش یافته و به استخوانی که ریشه دندان را احاطه کرده سرایت کند. به این استخوان اصطلاحا آلوئولار می گویند. آبسه پری اپیکال در همین ناحیه در نتیجه التهاب پالپ دندان ایجاد می شود.

آبسه پریودنتال چطور ایجاد می شود؟

برعکس آبسه پری اپیکال که در استخوان ایجاد می شود آبسه های پریودنتال در فصای بین لثه و دندان ایجاد می شود. اینجا هم مقصر باکتری ها هستند. باکتری ها همچنان که در تشکیل پلاک نقش دارند، خودشان هم در پلاک فعالیت دارند. زمانی که پلاک ها باعث عفونت لثه شوند می گویند بیماری پریودنتیت ایجاد شده است.

در این بمیاری بافت لثه اطراف دندان دچار عفونت می شود. این عفونت اگر درمان نشود می تواند با شل کردن رباط های پریودنتال بافت لثه را از ریشه دندان جدا کند. در نتیجه یک فاصله ما بین ریشه دندان و لثه شکل می گیرد که بهشت باکتری های می شود. افزایش فعالیت خرابکارانه باکتری در این فاصله که به آن کیسه یا پاکت پریودنتال گفته می شود، می تواند باعث ایجاد آبسه پریودنتال شود.

روش درمان آبسه دندان چیست؟

هرچند که مراحل اولیه آبسه چندان جدی نیست، اما اگر علائم مربوط به آن را دارید حتما به یک دندامپزشک مراجعه کنید. زیرا تنها کسی که می تواند به خوبی شرایط و مشکل شما را مدیریت کند دندانپزشک است. در همین خصوص اگر خدای ناکرده همزمان با علائم آبسه با مشکلاتی نظیر دشواری در بلع و مشکل تنفسی مواجه هستید، حتما در اسرع وقت به مراکز اورژانس مراجعه کنید.

اینکه چطور این مشکل را درمان کنیم مستقیماً به نوع آبسه و علت ایحاد آن بستکی دارد:

• ترکاندن آبسه دندان: یکی از رایجترین راه های درمان این کیسه چرکی، برش و یا اصطلاحا ترکاندن آبسه دندان است. با اینکا چرک، عفونت و باکتری های داخل آن تخلیه شده و محل تمیز می شود.
• درمان آبسه پری اپیکال: برای درمان این مشکل از درمان ریشه دندان یا عصب کشی استفاده می شود. دندانپزشک به داخل ریشه دسترسی پیدا کرده و تمام عفوت را تخلیه کرده و درمان می کند.
• درمان آبسه پریودنتال: برای درمان این نوع هم، دندانپزشک کیسه چرکی پریودنتال را تخلیه می کند و دوباره اقدام به بستن  فاصله بین دندان و لثه خواهد کرد.

آیا آبسه نیاز  به جراحی دارد؟

کسانی که به صورت مکرر به آبسه دچار می شوند و یا عفونت مزمن دارند نیاز به جراحی دارند. عمل این افراد توسط یک متخصص یا جراح  دهان و دندان یا به صورت اختصاصی توسط متخصص لثه صورت می گیرد.

چطور درد آبسه دندان را تسیکن دهم؟

داروهای زیر می توانند به تسکین این درد کمک کنند:

• آسپرین
• ایبوپروفن

تجویز آنتی بیوتیک ها

برای جلوگیری از گسترش عفونت از آبسه به اطراف آن ممکن است آنتی بیوتیک تجویز شود که معمولا همراه با مسکن ها باید مصرف شوند. آموکسی سیلسن و مترونیدازول رایجترین داروهای آنتی بیوتیک برای کنترل و درمان عفونت ناشی از آبسه دندان هستند. اما دقت کنید که این روش ها موقتی هستند و باید حتما برای درمان قطعی به دندانپزشک مراجعه شود.

آشنایی با چند روش درمان خانگی آبسه دندان

اگر در خانه هستید و دسترسی به دندانپزشک یا مطب دندانپزشکی ندارید می توانید با کمک چند روش ساده اقدام به تسیکن و درمان آبسه دندان در خانه کنید:

• به دلیل حساس شدن لثه و دندان لطفاً از مصرف برخی مواد غذایی خودداری کنید. برای مثال غذاها و موادی که خیلی سرد و یا خیلی گرم هستند میتوانند علائم آبسه را بدتر کنند.
• تا آنجا که برایتان ممکن است از جویدن مواد غذایی و هر چیز دیگری در طرفی که دندان آبسه کرده خودداری کنید.
• از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن در اطرف آبسه جدا خودداری کنید.
• برای تمیز کردن سایر دندان ها نیز از مسواک های نرم استفاده کنید.

نکته:

آبسه دهان و دندان را می توان در خانه و با درمان های خانگی درمان کرد اما به جهت اینکه عوارض و خطراتی در خصوص اینکار وجود دارد، برای درمان قطعی  آبسه حتما و حتما به یک دندانپزشک مراجعه کنید.

عوارض آبسه دندان

معمولا عوارض خاصی در خصوص آبسه وجود ندارد مگر اینکه به موقع به درمان آن اقدام نشود. اگر آبسه خیلی زود تشخیص داده شده و درمان شود هیچ عوارضی متوجه شما نخواهد شد اما اگر رسیدگی به آن را پشت گوش انداختید باید منتظر برخی عوارض کوچک و حتی جدی و خطرناک باشید.

موارد زیر میتوانند عوارض نادر آبسه دهان و دندان باشند:

کیست دندان

آبسه دندانی که پر از چرک است ممکن است به بخش های عمیق تر دندان و تا ریشه دنان نفوذ کند. اگر چنین چیزی رخ دهد می گویند که آبسه تبدیل به کیست دندان شده است. اگر چنین شود یکی از راه های درمان مصرف آنتی بیوتیک به توصیه دندانپرشک است. و احتمالا عمل جراحی نیز مورد نیاز باشد.

پوکی استخوان

در موارد پیشرفته ممکن است باکتری های موجود در داخل آبسه دندان به هر طریقی وارد جریان خون و حتی استخوان شوند. اگر چنین شود استخوان می تواند آلوده و عفونی شود. شخص در این حالت علائمی مانند تب، تجربه درد و آسیب دیدگی استخوان را همراه با حات تهوع تجربه خواهد کرد. استخوان در جایی اطراف آبسه دچار آسیب میشود. درمان آبسه و عفونت استخوان در این وضعیت میتواند ابتدا آنتی بیوتیک باشد.

ترومبوز سینوس کاورنوس

گسترش باکتری ها یا نفوذ بیشتر آن ها در اطراف دندان، می تواند باعث تشکیل لخته خونی شود. که می تواند باعث انسداد سیسنوس کاورنوس (سیاهرگ بزرگی در پایه مغز) شود.   این ترومبوز با کمک آنتی بیوتیک و گاها عمل جراحی درمان میشود. این وضعیت می تواند کشنده باشد ولی بسیار نادر است.

آنژین لودویگ

آنژین لودویگ به عفونت کف دهان گفته می شود و زمانی رخ می دهد که آبسه شدید شده باشد و باکتر های موجود در آن گسترش یافته باشند. علائم این مشکل می تواند شامل ورم و درد شدید زیرزبان و گردن باشد. آنژین لودویگ یک وضعیت بالقوه کشنده است و  بیماران معمولا با آنتی بیوتیک درمان می شوند. در صورت بروز مشکلات تنفسی ، افرادی که دارای آنژین شدید لودویگ هستند ، ممکن است به روشی برای باز کردن راه هوایی نیاز داشته باشند.

سینوزیت ماگزیلاری

سینوس ماگزیلاری یکی از سینوس های حیاتی در صورت انسان است که کمی پشت گونه ها قرار دارند. زمانی که باکتری های موجود در آبسه دندان بتوانند به این بخش منتقل شوند، باعث التهاب این سینوس می شوند. سینوزیت ماگزیلاری یک وضعیت جدی و بسیار دردناک است و معمولا با کمک آنتی بیوتیک درمان می شود.