فرسایش مینای دندان: علل، تشخیص، درمان و پیشگیری از آن

همانطور که احتمالا میدانید، مینا خارجی ترین لایه دندان ما است که به رنگ سفید است. این لایه از دندان ما محافظت میکند اما زمانی که آسیب ببیند یا نازک شود باعث حساس شدن دندان میشود. فرسایش مینای دندان به از بین رفتن و تحلیل لایه مینا در اثر حمله اسید گفته میشود. زمانی که این لایه تحلیل میرود لایه زیرین آن یعنی دنتین که به شدت حساس به درد است نمایان میشود که رنگ زردی نیز دارد. این وضعیت تحلیل مینای دندان نیز نامیده میشود.

تحلیل مینای دندان: از کجا بدانم که مینای دندانم تحلیل رفته است؟

فرسایش مینای دندان به راحتی قابل تشخیص است. معمولا اگر دندان شخصی با چنین عارضه ای مواجه شده باشد با علائم زیر قابل تشخیص و مشاهده خواهد:

• ناهموار بودن سطح دندان
• وجود حفره یا سوراخ
• تغییر رنگ
• درد دندان و حساسیت

همه این علائم نشان دهنده تحلیل مینای دندان و در معرض دید قرار رفتن دنتین (لایه زیرین مینا) است. از آنجا که دنتین حساس است، دندانهای شما نیز می توانند نسبت به گرما و سرما یا غذاها و نوشیدنی های شیرینی یا اسیدی حساس تر باشند.

علل و دلایل فرسایش مینای دندان چه هستند؟

هر بار که غذاهاایی که ph پایینتر از 7 دارند مصرف میکنید، مینای دندان نازکتر شده و مقداری از مواد معدنی خود را از دست میدهد. با این حال این روند بسیار کند صورت میگیرد. چرا؟ چون بزاق دهان نقش محافظتی بسیار مهمی در برابر اسیدها برای مینا ایفا میکند. بزاق خیلی زود اسیدیته دهان را کاهش داده و ph آن را متعادل میکند.

اما اگر میزان مصرف غذاهای اسید و قندی را در طول روز افزایش داده و توجهی به رژیم غذایی یا بهداشت دهان و دندان خود نکنید بزاق دهان دیگر مثل سابق نمیتواند روی اسیدیتیه دهان تاثیر بگذار در نتیجه روند تحلیل مینای دندان هم بیشتر میشود.

آیا بیماری یا اختلال خاصی وجود دارد که بتتواند باعث فرسایش مینای دندان شود؟

اختلال بولیمیا بیماری و شرایطی است که بیماران در آن خود را وادار به استفراغ شدید میکنند تا باعث کاهش وزن خود شوند. این بیماری بسیار جدی است و نه تنها به مسیر گوارشی بلکه به دندان ها نیز آسیب میزند. چرا؟ زیرا استفراغ حاوی اسید معده نیز هست که میتواند شرایط داخل دهان را وخیم تر کرده و منجر به تسریع تحلیل مینای دندان میشود.

علاوه بر بولیمیا افرادی که از فتق شکمی یا مشکلات ناشی از تخلیه مری رنج می برند، یا مشروبات الکلی زیادی مصرف می کنند، ممکن است متوجه شوند که به دلیل استفراغ از فرسایش مینای دندان رنج می برند.

آیا رژیم غذایی میتواند به جلوگیری از فرسایش مینای دندان کمک کند؟

غذاهای و نوشیدنی ها قند و اسیدی می توانند باعث فرسایش لایه مینا شوند. اسیدیته بر حسب ph اندازه گیری می شود و هر چیزی که مقدار pH آن پایین تر از 5.5 باشد، میتواند در روند تحلیل مینای دندان تاثیر بسیار فجیعتری بگذارد.

غذاهای اسیدی و نوشیدنی هایی مانند میوه و آب میوه – به ویژه آنهایی که حاوی مرکباتی از جمله لیمو و پرتقال – هستند دارای اسیدهای طبیعی هستند که می توانند برای دندان های شما مضر باشند ، به خصوص اگر اغلب اوقات آن ها را مصرف میکنید. کاهش مصرف غذاهای اسیدی و همچنین رو آوردن به نوشیدن آب زیاد و شیر میتواند به کاهش فرسایش مینای دندان کمک کنند. لبنیات مخصوصا به دلیل دارا بودن کلسیم میتوانند به احیا و ترمیم مینا دندان کمک کنند.

آیا نوشیدنی های انرژی زا باعث تحلیل مینای دندان میشوند؟

بسیاری از نوشیدنی های ورزشی حاوی ترکیباتی هستند که می توانند باعث فرسایش دندانها و همچنین پوسیدگی آن ها شوند. با این حال، به ورزشکاران توصیه میشود که برای پیشگیری از این اتفاق، کمتر از این نوشیدنی ها مصرف کنند و در عوض مصرف آب را افرایش دهند تا هم از خشکی دهان جلوگیری کنند و هم مانع فرسایش مینا شوند.

چه کاری برای درمان  یا پیشگیری از فرسایش مینای دندان میتوانم انجام دهم؟

• اگر نمیتوانید از مصرف مواد غذایی قندی با ph پایین خودداری کنید دست کم سعی کنید که تنها همراه با وعده های غذایی اصلی آن ها را مصرف کنید. حتی الامکان در میان وعده ها از چنین خوراکی ها و نوشیدنی هایی پرهیز کنید.
• نوشیدنی های غیر از آب طبیعی را داخل دهان نچرخانید و بدون مکث آن ها را قورت دهید. هرچه بیشتر نوشیدنی های گازدار و قندی را داخل دهان بچرخانید یا مزه مزه کنید بیشتر با مینای دندان تماس پیدا میکنند و روند تحلیل مینا نیز تسریع پیدا میکند.
• اگر برایتان مقدور است وعده های غذایی را با لبنیاتی مثل شیر به پایان برسانید زیرا لبنیات به از بین بردن اسیده ها کمک میکند.
• اگر آدامس میجوید حتما آدامس های فاقد قند بجوید. اینکار را میتوانید دقیقا بعد از اتمام غذا انجام دهید تا به شستشو دهان و کاهش اسیدیته آن کمک کنید.
• تا یکساعت بعد از غذا مسواک نزنید. تا نیم ساعت بعد از مسواک زدن نیز از مصرف نوشیدنی و غذا اجتناب کنید.
• دندان های خود را در شبانه روز دست کم 2 بار مسواک بزنید یکبار قبل از خواب و بار دیگر در ابتدای صبح
• کودکان تا سن سه سال باید از یک خمیر دندان خوب با سطح فلوراید حداقل 1000ppm استفاده کنند. کودکان سه سال به بالاتر نیز باید از خمیردندانی استفاده کنند که حاوی  1350ppm تا 1500 ppm فلوراید است.

درمان فرسایش مینای دندان

فرسایش دندان همیشه نیاز به درمان ندارد. با معاینات منظم و مشاوره ، تیم دندانپزشکی شما می تواند از بدتر شدن مشکل و فرسایش بیشتر جلوگیری کند. اگر دندان نیاز به درمان دارد ، برای جلوگیری از حساسیت ، باید از مینای دندان و عاج زیر آن محافظت کنید. درمان های رایج برای تحلیل مینای دندان باندینگ دندان و پرکردن ساده دندان هستند با این حال در موارد شدید احتمالا نیاز به روکش دندان یا ونیر دندان دارید.

هزینه درمان فرسایش مینای دندان چقدر است؟

بسته به نوع درمانی که نیاز دارید ، هزینه ها متفاوت خواهد بود. اما مهم است که در مورد تمام گزینه های درمانی با تیم دندان پزشکی خود صحبت کنید و قبل از شروع درمان ، برآوردی کتبی از هزینه دریافت کنید.