نحوه در آوردن روکش دندان

در دندانپزشکی استفاده از سه نوع روکش مرسوم است:

روکش دندان تمام فلز

هنگامی که امکان تراش دندان به مقدار کافی نباشد بهترین گزینه استفاده از روکش تمام فلز است.در موارد زیادی برای آخرین دندان هر طرف می توان از این روکش استفاده کرد.این روکش مقاوم است اما زیبایی ندارد و سریع آماده می شود.

روکش دندان تمام سرامیک(زیرکونیا)

دندان های عقب ممکن است در اثر فشار زیاد شکسته شوند.این روکش شباهت رنگی بیشتری با دندان های مجاور خود دارد و معمولا طبیعی به نظر می رسد.

روکش دندان PFM ( لایه ای از سرامیک روی آستر فلزی قرار گرفته است)

مرسوم ترین روکش دندان،روکش PFM است.این روکش بیشتر برای دندان های عقب استفاده می شود و برای دندان های جلو چند سالی است کمتر از آن استفاده می شود.دوام و کیفیت این روکش مانند روکش تمام سرامیک است.

روكش هاي فول زيركونيا : 

این نوع روکش مانند روکش های تمام سرامیک (زیرکونیا)است با این تفاوت که فاقدسرامیک روی فریم است.این روکش نازک ترو سبک تر است اما درخشندگی کمتری دارد.روکش های فول زيركونيا به دلیل تکنولوژی بالایی که دارد برای دندان های عقب که نمی توانیم دیواره های دندان را به اندازه استاندارد بتراشیم مناسب است. این روکش نسبت به سایر روکش ها کمی گران تر است.

دلایل خارج کردن روکش دندان

به دلایل زیر ممکن است لازم باشد روکش دندان خود را خارج کنید:

• گیر غذائی بین روکش دندان یا دندان مجاور (که ایجاد درد و عفونت لثه می کند )
• شکستگی تاج دندان زیر روکش دندان (منجر به لق شدن روکش دندان می شود )
• فاصله افتادن بین لبه روکش دندان با لثه( به دلیل تحلیل لثه )
• عدم رضایت بیمار از شکل یا رنگ روکش دندان
• شکستگی روکش دندان (اعم از شکستگی سرامیک یا فریم روکش دندان )
• درد ، آبسه یا عفونت دندان زیر روکش دندان

مراحل خارج کردن روکش دندان

برای خارج کردن روکش دندان باید مراحل زیر را طی کنید:

1. گاهی می توان روکش دندان را با چند ضربه از روی دندان جدا کردتلاش کنید روکش دندان را با استفاده از وسیله ای به نام Crown Remower خارج کنید.
2. در صورتی که با استفاده از این وسیله موفق به خارج کردن روکش نشدید،دیواره روکش دندان را توسط فرز ببرید با این کار روکش نصف می شود و خارج می شود.این روش وقت گیر است و نیاز به تزریق بی حسی دارد.اگر قرار باشد دندان زیر روکش کشیده شود، دیگر نیازی نیست که ابتدا روکش دندان را خارج کنید. می توانید روکش را به همراه دندان خارج کنید. در صورتی که روکش با برش خارج شود، دیگر قابل استفاده نیست.

روش های مختلفی برای خارج کردن روکش دندان وجود دارد .دندان پزشک باید ابتدا وضعیت روکش را بررسی کند سپس بر اساس شرایط یکی از اقدامات زیر را انجام دهد:

• چنان چه امکان انجام اقدامات مراقبتی باشد روکش اصلاح می شود و مطابقت آن با دندان حفظ می شود.
• اگر امکان استفاده مجدد از روکش وجود داشته باشد دندانپزشک با استفاده از روش های نیمه مراقبتی روکش را با کمترین آسیب خارج می کند.در این روش دندانپزشک یک عدد برش در روکش به وجود می آورد و از این سوراخ برای جداکردن و خارج کردن روکش از دندان استفاده می کند.
• اگر روکش به گونه ای آسیب ببیند که قابل استفاده مجدد نباشد،شکسته می شود و با استفاده از وسایل چرخشی که سرعت بالایی دارد تجزیه می شود تا از اباتمنت یا دندان جدا شود.

انواع چسب روکش دندان

به آنچه روکش را روی دندان حفظ می کند سمان ( Cement ) گفته می شود.در ادامه انواع چسب روکش دندان را برای شما نام می بریم:

سمان موقت

از این چسب زمانی استفاده می شود که بخواهیم روکش دندان را دوباره در بیاوریم.

سمان پلی کربوکسیلات

از این چسب معمولا در مطب ها استفاده می شود و نسبت به سایر روکش ها ارزان تر است.

سمان گلاس اینومر

سمان گلاس اینومر قوی ترین اتصال دهنده روکش به دندان است.این چسب خاصیت ضد پوسیدگی دارد و تا چند سال فلوراید آزاد می کند.اکنون مرغوب ترین سمان گلاس اینومر دنیا ساخت کمپانی GC ژاپن است.این چسب به شدت محکم است و هرگز نمی توان روکشی که با آن چسبیده می شود را خارج کرد.دندانپزشک قبل از چسباندن روکش دندان باید از صحت کار خود اطمینان حاصل کند.

چه زمانی نیاز است روکش دندان را خارج کرد؟

روکش دندان یا به دلایل زیبایی یا برای حفظ سلامت پس از آسیب دیدگی عوض می شود.اگر دندان های بالا و پایین تان مطابقت ندارد و به خوبی روی هم قرار نگرفته و عادت به دندان قروچه دارید این موضوع باعث می شود فشار زیادی به روکش های دندانتان وارد شود.اشخاصی که دچار مال اکلوژن یا دندان قروچه هستندروکش های دندان شان خیلی زود آسیب می بیند.هنگامی که دندانپزشک هرگونه تغییر یا تحلیل رفتگی در روکش دندان شما مشاهده کند مجبور به تعویض روکش خواهد شد.در ادامه علائمی که نشان می دهد شما نیاز به تعویض فوری روکش دندان دارید را نام می بریم:

احساس درد در اطراف روکش

روکش دندان باید بتواند از دندان محافظت کند.اگر روکش دندان دچار شکستگی،ترک خوردگی یا لق شدن شود شما در اطراف دندان های خود با درد و ناراحتی مواجه خواهید شد.از آن جایی که قسمت زیر دندان خالی است احتمال پوسیدگی و نفوذ باکتری در آن بیشتر است.برای مشاهده علائم و نشانه‌های حساسیت و درد و تورم باید حتما به دندانپزشک مراجعه کنید.دندانپزشک ابتدا شدت آسیب را بررسی می کند سپس بر اساس شدت آسیب یا روکش را ترمیم می کند یا آن را کامل تعویض می کند.

 عقب رفتن خط لثه 

در مواردی که روکش دندان نصب شده است احتمال تجمع باکتری روی سطح لثه افزایش می یابد.پس از نصب روکش دندان برخی اختلالات مانند عقب رفتن خط لثه رخ خواهد داد.عقب رفتن خط لثه نشان دهنده موارد زیر است:

تغییرات ایجاد شده در بایت

هنگامی که روکش بر روی دندان نصب می شود نباید بر روی بایت شما تأثیر بگذارد.دندانپزشک هنگام شکل دهی روکش از مطابقت ارتفاع آن با دندان های مجاور اطمینان حاصل می کند تا بایت شما در حالت طبیعی حفظ شود.در صورتی که اقدامات گفته شده به خوبی پیش نرود شما به تعویض روکش دندان نیاز پیدا می کنید.از علائمی که نشان می دهد شما به تعویض روکش نیاز دارید می توان به احساس درد در فک یا مشکل هنگام جویدن مواد غذایی به ویژه با آن قسمت از دهان که روکش دارد اشاره کرد.دندانپزشک پس از بررسی این که روکش چه تأثیری بر روی بایت شما گذاشته است یکی از اقدامات زیر را انجام می دهد:

• شکل دهی روکش دندان برای رفع درد و مشکلات فک
• تعویض کامل روکش دندان

 از بین رفتن زیبایی ظاهری  

تغییر رنگ روکش دندان های ردیف جلو جلب توجه خواهد کرد.اگر روکش دندان جلویی شما ظاهری متفاوت با دندان های مجاور دارد بهتر است آن را با یک عدد روکش جدید عوض کنید.

طول عمر روکش دندان

روکش دندان معمولا طول عمر و ماندگاری بالایی دارد.اگر به خوبی از روکش دندان تان مراقبت نکنید بهتر است پس از ۵ تا ۶ سال آن را تعویض کنید.چنان چه روکش دندان مشکلی نداشته باشد و شما را اذیت نکند نیازی به تعویض آن نخواهد بود مگر در شرایطی که آسیب ببیند و دچار تحلیل رفتگی شود.چنان چه روکش دندان آسیب دیده یا به عصب فشار وارد می کند باید آن را تعویض کنید.روکش هایی حاوی ترکیبات فلزی هستند و با دندان های شما مطابقت ندارند می توانند بر روی طول عمر و ماندگاری روکش تأثیر بگذارند.

پیشگیری از نیاز به ترمیم روکش

اولین اصل حفظ سلامت دندان ها،لثه و ترمیم های دندانی رعایت بهداشت دهان است.مراقبت از روکش های دندان طول عمر آن را افزایش می دهد.همان مراقبت های روزمره ای که برای دندان طبیعی خود انجام می دهید برای روکش نیز کفایت می کند.در روز حداقل دو مرتبه مسواک بزنید و یک مرتبه نخ دندان بکشید.این کار از عفونت لثه پیشگیری می کند.هر ۶ ماه یک بار حتما برای چکاپ به دندانپزشک مراجعه کنید.مشکلات دندانی هر چه سریع تر شناسایی شوند درمان آن ها ساده تر بوده و هزینه کمتری خواهد داشت.